17-22.06.2025 wtorek-niedziela g. 10:00-21:00
„Lepiej jednak skończyć nawet w pięknym szaleństwie niż w szarej, nudnej banalności i marazmie” – Stanisław Ignacy Witkiewicz
Festiwal Sztuk Uhuru – „Uhuru znaczy wolność” – to już trzecia edycja wydarzenia artystycznego stworzonego przez aktualny skład Teatru Uhuru, czyli młodzież licealną i studencką od kilku lat działającą pod egidą Domu Kultury „13 Muz” w Szczecinie. W tym roku towarzyszy nam hasło „NIE-z-RÓWNO-ważeni”, jako pewien element psychologiczno-artystyczny związany także poniekąd z osobą innego szalonego artysty, który patronuje tegorocznej edycji, czyli z Witkacym. W tym roku mamy bowiem okrągłą 140. rocznicę urodzin Stanisława Ignacego Witkiewicza, po którym pamiątki są także zgromadzone w Szczecinie i które w związku z tym postanowiliśmy także przybliżyć naszej publiczności.
Co to za festiwal?
Przez cały rok szkolny nowi członkowie grupy oraz starsi uczestnicy zajęć teatralnych pracują jednocześnie w wielu zespołach nad kilkoma spektaklami w ramach Pracowni Teatralnej Teatr Uhuru w Domu Kultury „13 Muz” tworząc własne autorskie spektakle, które postanowili przedstawić właśnie w formie festiwalu. Całe wydarzenie to nie tylko spektakle, ale także inne programy artystyczne, koncerty muzyczne, spotkania poetyckie i wystawy plastyczne. Festiwal to jednocześnie manifest młodych ludzi pod hasłem „Uhuru znaczy wolność” (tłum. z języka suahili). Nasi twórcy, zarówno młodzież jak i dorośli pragną wyrazić siebie oraz dodać powiewu świeżości tradycji. Festiwal Sztuk Uhuru rozwija się z każdym rokiem realizując wciąż nowe pomysły. Obecnie realizujemy także z Niemcami w ramach współpracy transgranicznej pomiędzy Szczecinem a Szwedt wspólny program Polsko-Niemieckiego Festiwalu Teatrów Szkolnych w Uckermarkische Buhnen Schwedt, rozwinęliśmy także współpracę z Zachodniopomorską Offensywą Teatralną oraz nowymi partnerami – w tej edycji „witkacowskimi”. Festiwal Sztuk Uhuru z małego środowiskowego festiwalu dla młodzieży szkolnej przeistacza się w większą formę promowania sztuki, staje się nową i atrakcyjną propozycją artystyczną dla szerokiego grona odbiorców, wyzwala nowe energie twórcze, spaja środowisko i sprzyja wymianie i integracji młodzieży dając im twórczą alternatywę.
Program
Nasz festiwal skupia się przede wszystkim na prezentacji spektakli autorstwa aktorów Teatru Uhuru oraz zaproszonych grup. Wydarzeniem poprzedzającym festiwal – czyli swoistym prologiem będzie spotkanie z Przemysławem Pawlakiem, prezesem Instytutu Witkacego w Warszawie i autorem książki „Witkacy. Biografia” na temat twórczości Stanisława Ignacego Witkiewicza w Książnicy Pomorskiej 17 czerwca.
Festiwal w „13 Muzach” rozpoczynamy 18 czerwca wernisażem prac plastycznych. W tym roku wystawa jest podzielona na trzy części. Jedna z nich jest poświęcona twórczości członków teatru Uhuru i gości, znajdą się na niej prace plastyczne, poetyckie i fotograficzne. Druga część wystawy to prace graffiti przygotowane przez dwie studentki animacji kultury Uniwersytetu Szczecińskiego. Trzecia część galerii jest poświęcona postaci Witkacego.
W trakcie festiwalu odbędą się otwarte warsztaty teatralne prowadzone przez zaproszonych gości. Chętne do uczestnictwa osoby będę mogły poznać tajniki treningu aktorskiego a dla samych aktorów będzie to dobra okazja do kolejnych ćwiczeń. W programie znajdą się także działania plenerowe, podczas których w ostatnim dniu festiwalu planujemy akcje performatywne oraz integracyjne w różnych częściach miasta dla dorosłych, młodzieży i nawet dzieci. Chcemy w ten sposób zaangażować mieszkańców Szczecina do aktywnego udziału w naszym festiwalu. Ostatniego dnia odbędą się koncerty młodych grup muzycznych.
Witkacy na festiwalu
W tym roku z okazji 140. rocznicy urodzin Stanisława Ignacego Witkiewicza oraz wzorując się jego wszechstronną twórczością postanowiliśmy uczcić pamięć artysty powołując go na patrona duchowego całego wydarzenia, dlatego też III Festiwal nosi nazwę „Nie-z-RÓWNO-ważeni” a mottem festiwalu jest cytat z „Szewców” Witkacego: „Lepiej jednak skończyć nawet w pięknym szaleństwie niż w szarej, nudnej banalności i marazmie.”
Jednym z najważniejszych wydarzeń będzie spotkanie autorskie z Przemysławem Pawlakiem – prezesem Instytutu Witkacego w Warszawie, autorem najnowszej biografii Stanisława Ignacego Witkiewicza „Witkacy. Biografia”, wykład o Witkacym oraz promocja książki. Do współpracy jako partnerzy „witkacowscy” naszego festiwalu włączyły się takie instytucje jak: Instytut Witkacego w Warszawie, Książnica Pomorska w Szczecinie, Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku oraz Kino Pionier 1907 w Szczecinie. Instytucje te udostępniają swoje zbiory oraz miejsca dla spotkań, o czym, szczegółowy informujemy w programie.
Festiwal w kilku miejscach
Cały festiwal odbywa się w kilku miejscach Szczecina – przed wszystkim w Domu Kultury „13 Muz”, ale też w Książnicy Pomorskiej, w Kinie Pionier i na Alei Kwiatowej. To właśnie w DK „13 Muz” młodzież artystyczna z pracowni teatralnej pod kierunkiem Janusza Janiszewskiego wyszła z inicjatywą zrealizowania projektu dla młodych artystów oraz ich odbiorców, miłośników kultury i sztuki. Aby zainteresować szerokie grono odbiorców, w tym także osoby dorosłe, program festiwalu wzbogacony został również o część muzyczną – koncertową i wystawienniczą. W przerwach będzie można obejrzeć wystawę „Wolność tworzenia” przygotowaną prze młodych artystów w Galerii Enter Domu Kultury „13 Muz”, wystawę o Witkacym udostępnioną przez Muzeum w Słupsku a w Książnicy Pomorskiej – przygotowaną specjalnie na te okazję – prezentację jednych z największych skarbów, jakimi są posiadane przez nas „witkacjana” – czyli listy, fotografie i pamiątki po Stanisławie Ignacym Witkiewiczu.
Historia Teatru Uhuru
Festiwal to także okazja do wspólnego świętowania. Dlatego podczas naszego wydarzenia odwiedzają nas starsi, byli aktorzy Teatru Uhuru – poprzednie „pokolenia uhurian”. Podczas wspólnego spotkania z najmłodszymi aktorami oraz widzami, byli „uhurianie” dzielą się swoimi wspomnieniami i doświadczeniami.
Teatr Uhuru jako formacja artystyczna istnieje od 27. lat. Teatr Uhuru powstał w 1997 w ośrodku wannseeFORUM w Berlinie, podczas pierwszych niemiecko-francusko-polskich warsztatów teatralnych z inicjatywy Janusza i Violiny Janiszewskich, wówczas aktorów Teatru Kana w Szczecinie. Pierwsza grupa, która wtedy się zawiązała stanowiła zalążek zespołu teatralnego, który przez następne lata znalazł swoje miejsce w Młodzieżowym Domu Kultury w Gryfinie (obecnie Gryfiński Dom Kultury). Opiekunem artystycznym teatru jest Janusz Janiszewski, aktor reżyser, polonista i pedagog teatralny a współtwórczynią grupy i także wielu sukcesów teatru jest Violina Janiszewska.
Obecnie od kilku lat teatr działa pod egidą Domu Kultury „13 Muz” w Szczecinie. Teatr ma na swoim koncie kilkadziesiąt przedstawień. Wszystkie przedstawienia od początku istnienia teatru są spektaklami autorskimi. Teatr jest laureatem wielu festiwali młodego teatru offowego w Polsce. Od początku swego istnienia teatr współpracuje z zagranicznymi, głównie z niemieckimi ośrodkami kultury, uczestnicząc w projektach wymiany młodzieży oraz współorganizując międzynarodowe warsztaty artystyczne i teatralne. Obecny zespół Teatru Uhuru to najmłodsze pokolenie aktorskie, do którego należą uczniowie i studenci szkół średnich i szczecińskich uczelni. Wszystkich łączy ważna w tym teatrze idea wolności twórczej i dążenia do indywidualnej i oryginalnej ekspresji intelektualnej i artystycznej. „Uhuru” w języku suahili znaczy „wolność”.
Pracownia Teatralna Teatr Uhuru w DK „13 Muz”
Grupa młodzieży pracuje przez cały sezon w ramach pracowni w Domu Kultury „13 Muz” pod kierunkiem instruktora Janusza Janiszewskiego. W pracowni działa kilka zespołów twórczych realizujących własne pomysły i programy artystyczne realizowane przez cały rok szkolny. Przez cały sezon prezentowane są spektakle własne jak i zaproszonych gości w ramach projektu: Scena Prezentacji Teatralnych w DK „13 Muz”. Finałem tejże całorocznej pracy jest właśnie Festiwal Sztuk Uhuru organizowany na krótko przed wakacjami. Przedłużeniem wakacyjnym festiwalu jest wspólny Polsko-Niemiecki Festiwal Teatralny Schultheaterfest w Schwedt organizowany przez Teatr Uckermärkische Bühnen w Schwedt, na którym występują także teatry z Polski zaproszone przez Teatr Uhuru. W ramach pracowni przez cały rok działa także spontanicznie i dobrowolnie zorganizowana ekipa wolontariuszy koordynująca przygotowania do Festiwalu Sztuk Uhuru jako Rada Programowa.
Rada Programowa
Wydarzenia koordynuje młodzieżowa Rada Programowa III Festiwalu Sztuk Uhuru w składzie:
Jakub Schabek (przewodniczący), Gabriela Błażewicz, Kinga Zuzanna Gnaś, Monika Wojdyła, Natalia Woreta, Rozalia Laskowska, Zuzanna Wróblewska, Hanna Semeniuk, Amelia Jurewicz, Oliwia Buczak, Julia Maria Szymczak i Lena Szałek.
Autorem plakatu festiwalowego jest Łukasz Ziemski (Ziemniak), były aktor Uhuru, grający m.in. w słynnych i wiele razy nagradzanych „Pierogach” Teatru Uhuru.
Miejsca wydarzeń: Dom Kultury „13 Muz” (Sala Kominkowa, Galeria Enter), Książnica Pomorska, Kino Pionier 1907, Park Żeromskiego i Aleja Kwiatowa.
Opieka organizacyjna i artystyczna: Janusz Janiszewski (DK „13 Muz”), instruktor i reżyser Teatru Uhuru
Organizatorzy: Dom Kultury „13 Muz”, Pracowania Teatralna Teatr Uhuru
Współpraca partnerska: Zachodniopomorska Offensywa Teatralna
Wstęp na wszystkie wydarzenia jest bezpłatny.
Wydarzenie zostało objęte Patronatem Honorowym Prezydenta Miasta Szczecin.
Wydarzenie zostało objęte patronatem honorowym Wojewody Zachodniopomorskiego Adama Rudawskiego.
Wydarzenie zostało objęte patronatem honorowym Marszałka Województwa Zachodniopomorskiego Olgierda Geblewicza.
www.szczecin.eu
www.szczecin.uw.gov.pl
www.wzp.pl
Partner teatralny: Zachodniopomorska Offensywa Teatralna
Partnerzy Witkacowscy
Instytut Witkacego w Warszawie
Książnica Pomorska w Szczecinie
Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku
Kino Pionier 1907 w Szczecinie
www.witkacy.eu/wp/o-nas/
www.ksiaznica.szczecin.pl/
www.muzeum.slupsk.pl/
www.pionier1907.pl/
Patron medialny
Radio Szczecin
PROGRAM
17 czerwca (wtorek) / Preludium
16:00 -19:00 „Witkacjana” w Książnicy. Prezentacja wybranych archiwaliów dotyczących Stanisława Ignacego Witkiewicza (listy, rysunki, pamiątki) ze zbiorów Książnicy Pomorskiej w Szczecinie / Książnica Pomorska, Sala im. Zbigniewa Herberta
17:00 Spotkanie autorskie z Przemysławem Pawlakiem, prezesem Instytutu Witkacego w Warszawie, autorem najnowszej biografii Stanisława Ignacego Witkiewicza „Witkacy. Biografia” / Książnica Pomorska, Sala im. Zbigniewa Herberta
18 czerwca (środa)
12:00 Film o Stanisławie Ignacym Witkiewiczu (Witkacym) oraz spotkanie z prezesem Instytutu Witkacego w Warszawie Przemysławem Pawlakiem / Kino Pionier 1907
15:00 Otwarcie wystawy graffiti „Beyond The Wall – sztuka wychodząca poza mur” / Galeria Enter
15:15 Otwarcie wystaw: „NIE-z-RÓWNO-ważeni”, czyli Uhuru znaczy wolność oraz „Witkacy w zbiorach Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku / Galeria Enter
16:00 Oficjalne otwarcie III Festiwalu Sztuk Uhuru / Sala Kominkowa („13 Muz”)
16:15 Wykład Przemysława Pawlaka, prezesa Instytutu Witkacego w Warszawie o Witkacym oraz promocja książki „Witkacy. Biografia” / / Sala Kominkowa
17:30 Spektakl „Reintrodukcja” / Sala Kominkowa
19:30 Spektakl „Dziady” / Sala Kominkowa
19 czerwca (czwartek) / Sala Kominkowa („13 Muz”
17:00 Spektakl „Dlaczego, dlaczego Ja?”
18:00 Spektakl „Mój Ikarze”
19:00 Spektakl „Kuru” / Uwaga! Brak miejsc
20:00 Wieczorek filmowy
20 czerwca (piątek) / Dom Kultury „13 Muz”
10:00 „Coś ruchowego z bębnem” – warsztaty muzyczno-teatralne. Prowadzenie: Paweł Sasim oraz Adrianna Janowska-Moniuszko / Sala Lustrzana
13:00 Warsztaty teatralne. Prowadzenie: Marek Kościółek (Teatr Krzyk, Maszewo) / Sala Lustrzana
17:00 Spektakl „Psychomachia” / Sala Kominkowa
18:00 Monodram „Wyśnione miłości” w wykonaniu Julii Marii Szymczak / Sala Kominkowa
19:00 Open Stage / Sala Kominkowa
21 czerwca (sobota) / Dom Kultury „13 Muz”
11:00 „Summa Witkacologiae, czyli Kościół Tajemnicy Istnienia pw. św Witkacego – warsztaty „witkacowskie”. Prowadzenie Guru Uhuru – Janusz Janiszewski (Pracownia Teatralna Teatr Uhuru/Dom Kultury „13 Muz”) / Sala Kominkowa
17:00 Spektakl „Samogon” / Sala Kominkowa
18:00 Spektakl „Kolej na chaos” / Sala Kominkowa
19:00 Spektakl gościnny „To zaraz” grupy młodzieżowej Teatru Brama (Goleniów) / Sala Kominkowa
20:00 Wieczór planszówek / miejsce wydarzenie zostanie podane na miejscu
22 czerwca (niedziela)
11:00-14:00 Wydarzenia plenerowe:
– performance „Duchy Drzew” / Park Żeromskiego
– rozmowy międzypokoleniowe / Aleja Kwiatowa
– warsztaty dla dzieci „Zabawy ze Stasiem Witkasiem” / Aleja Kwiatowa
17:00 Uroczyste zakończenie III Festiwalu Sztuk Uhuru / Sala Kominkowa
18:00 Koncert zespołu „Antroxia” / Sala Kominkowa
19:00 Koncert zespołu „Puealle” / Sala Kominkowa
20:00 „Koncert pseudo poezji z wulgarnymi tekstami o nadziei” Piotra „Jaszczura” Śnieguły / Sala Kominkowa
21:00. Karaoke / Sala Kominkowa
Wszystkie spektakle teatralne, poza gościnnym Teatrem Brama z Goleniowa, są autorstwa i w wykonaniu aktorów Teatru Uhuru z Domu Kultury „13 Muz”.
Wykład oraz spotkanie autorskie z Przemysławem Pawlakiem
17 i 18 czerwca (wtorek i środa) wykład oraz spotkanie autorskie z Przemysławem Pawlakiem, prezesem Instytutu Witkacego w Warszawie o Stanisławie Ignacym Witkiewiczu, autorem najnowszej biografii Stanisława Ignacego Witkiewicza pt. „Witkacy. Biografia”.
Nowa biografia Witkacego stanowi pretekst do dyskusji nad burzliwym życiem artysty, człowieka swoich czasów oraz miłośnika Czystej Formy. Książka Przemysława Pawlaka to wyjątkowo udana próba ukazania skomplikowanej osobowości Stanisława Ignacego Witkiewicza jako jednostki nieprzeciętnej, prawdziwego Istnienia Poszczególnego. Jawi się on jako wszechstronny geniusz, a jednocześnie bohater niemal pozytywistyczny, morderczo pracowity, wymagający od siebie więcej niż od innych. Postać Witkacego została precyzyjnie osadzona w realiach epoki, w jej społeczno-politycznych, naukowych i historycznych kontekstach, zawsze z doskonałą znajomością źródeł, także tych dotąd niepublikowanych lub zapomnianych. Autor zdradza przy tym głęboką intuicję psychologiczną w odtwarzaniu stanów emocjonalnych swojego bohatera i kreśli jego portret z powieściową swadą, niemal jak Bolesław Prus, gdy pisał o Wokulskim. Trudno się od tej książki oderwać, trudno o niej zapomnieć.
Janusz Degler
Przemysław Pawlak – doktor teatrologii Instytutu Sztuki Polskiej Akademii Nauk, współfundator i prezes Instytutu Witkacego, pomysłodawca i zastępca redaktorki naczelnej półrocznika „Witkacy!”, członek Rady Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku (2018-2022), zastępca kierownika działu literackiego Teatru Narodowego w Warszawie. Autor pierwszej popularnej biografii Witkacego, wyd. Iskry marzec 2025 r. Współredaktor Bibliografii Stanisława Ignacego Witkiewicza („Dzieła zebrane”, t. 25, 2020), tomów esejów „Witkacy” (2018) i „Witkacy. Drapieżny umysł” (2021). Laureat nagród Instytutu Dziedzictwa Myśli Narodowej im. R. Dmowskiego i I. J.P aderewskiego oraz Prezydenta Miasta Kalisza. Organizator akcji #RatujPIW.
Przemysław Pawlak był już kilkakrotnie gościem specjalnym w Domu Kultury „13 Muz” podczas organizowanych w ubiegłych latach Dni Witkacego. Jego wykłady zawsze spotykały się z dużym zainteresowaniem. Mamy nadzieję, że i tym razem jako autor biografii Witkacego wzbudzi wiele emocji i przy okazji będzie można nabyć po cenie promocyjnej książkę wraz z autografem.
Linki do wydarzeń i rozmowy z autorem:
Spotkanie premierowe wokół książki „Witkacy. Biografia” Przemysława Pawlaka w Pardon, To Tu. Warszawa. 28 marca 2025 r. Prowadzenie Justyna Sobolewska.
Nowa biografia Witkacego stanowi pretekst do dyskusji nad burzliwym życiem artysty, człowieka swoich czasów oraz miłośnika Czystej Formy – której sens wyjaśnia nam Przemysław Pawlak.
Przemysław Pawlak: Witkacego wciąż nie traktuje się poważnie – wywiad w culture.pl
Instytut Witkacego w Warszawie: www oraz FB
„Beyond The Wall – sztuka wychodząca poza mur” – wystawa graffiti
18 czerwca (środa) o godz.15.00 zapraszamy na wernisaż: „Beyond The Wall – sztuka wychodząca poza mur”. To barwna i pełna energii wystawa graffiti, w której chaos kolorów łączy się w spójną całość. Prace różnych artystów tworzą dynamiczną przestrzeń, gdzie każda z nich opowiada swoją historię przez formę, kolor i emocje. To spotkanie sztuki ulicznej z intensywnym światem wrażeń – żywe, zaskakujące i pełne ekspresji.
Swoje prace zaprezentuje 10. artystów sztuki ulicznej. Będziemy mogli zobaczyć zdjęcia murali, płótna, winyle i kilka innych form przekazu graffiti.
Przygotowałyśmy także minimuzeum graffiti zawierające autentyczne ubrania i przedmioty związane z malowaniem, które mają szczególne znaczenie dla artystów. Inspiracje i techniki twórców poznacie przez zaskakujące cytaty z ich wywiadów, a zapętlony, kilkuminutowy film dokumentujący sztukę ulicy przeniesie Was w sam środek procesu malowania: chmurki aerozolu, ruchy ręki i puls ulicznej energii. Każdy detal – od garderoby po słowo – splata się tu w barwną opowieść o kulturze graffiti.
Na wystawie będzie można również spróbować swoich sił w graffiti, malując sprejami na specjalnie przygotowanych sklejkach oraz podpisać się markerem na pamiątkowym lustrze.
Swoje prace wystawią: aikos, burn, daze, fat, żwir, borg, beafr, alien, sefor.
O autorkach wystawy
Nazywamy się Zuza Filipowska i Zosia Potomska, jesteśmy studentkami pierwszego roku animacji kultury na Uniwersytecie Szczecińskim. W ramach praktyk w Domu Kultury „13 Muz” w Szczecinie postanowiłyśmy wspólnie stworzyć wystawę inspirowaną światem sztuki ulicznej.
Mimo różnych środków wyrazu, połączyła nas wspólna wrażliwość i chęć pokazania, jak różnorodna i inspirująca może być sztuka ulicy. Nasza wystawa to efekt współpracy, pasji i poszukiwania wspólnego języka w sztuce. Zapraszamy do odwiedzenia naszej wystawy.
Zuza od zawsze była artystyczną duszą. Największą przyjemność sprawia jej tworzenie kolaży, w których łączy różne formy wyrazu – rysunek, fotografię i teksturę. Kocha także malować i rysować, a swoje zamiłowanie do sztuki przenosi również na skórę, wykonując tatuaże. Szczególne miejsce w jej sercu zajmuje street art – choć sama nie tworzy graffiti, to inspiracje z tej dziedziny często przenikają do jej prac, nadając im surowości i energii ulicy.
Zosia patrzy na sztukę w sposób bardzo szeroki. Uwielbia tworzyć artystyczne i kolorowe makijaże, które nierzadko są inspirowane literaturą – recenzując książki, dobiera do nich makijaż oddający ich klimat. Rysunek, fotografia natury, muzyka i śpiew to inne formy wyrazu, które są jej bliskie i stanowią ważny element jej codzienności.
Wystawa czynna do 22 czerwca w godzinach trwania festiwalu (w czwartek i piątek od godz. 8:00) – wstęp wolny.
Wydarzenie na FB
